Stikstof

In Nederland wordt te veel stikstof geproduceerd. Daardoor gaan natuurgebieden naar de knoppen, zit de woningbouw op slot en loopt half Nederland chagrijnig op elkaar en de immigrant te vitten.

DE OPDRACHT: "wil je mij de CBS statistieken geven, van zo recent mogelijk, die betreffen

1. aantal melkveehouders van Nederland.

2. gemiddeld aantal koeien van deze veehouders.

3. gemiddeld belastbaar inkomen van deze veehouders.

Wil je mij vervolgens een schatting geven van de kosten voor de overheid in het geval dat de veestapel van deze veehouders wordt gehalveerd en de overheid gedurende 30 jaar het nieuwe belastbare inkomen zal aanvullen tot het daarvóór geldende belastbaar inkomen.

Antwoord Perplexity

De meest recente CBS-statistieken tonen dat Nederland in 2025 ongeveer 13.400 melkveehouders telt, met een gemiddeld aantal van 114 melkkoeien per bedrijf en een gemiddeld belastbaar inkomen dat volgens recente schattingen rond de 74.000–77.000 euro per jaar ligt. Hieronder volgt een overzicht van de cijfers en een schatting van de jaarlijkse kosten voor de overheid als deze inkomens worden aangevuld bij een halvering van de veestapel.melkvee+3

Aantal melkveehouders en aantal koeien

Nederland telt in 2025 circa 13.400 melkveehouders.boerderij+2
Het gemiddelde aantal melkkoeien per bedrijf is 114 in 2025.landbouwleven+3

Gemiddeld belastbaar inkomen melkveehouders

Het gemiddelde belastbare inkomen per melkveehouder wordt in 2024 en 2021 geraamd op respectievelijk ongeveer €74.000 en €77.000 per bedrijf.melkvee+1
Nieuwere CBS-data geven aan dat het besteedbaar inkomen bij agrarische huishoudens gemiddeld €88.200 bedraagt, maar voor melkveehouders ligt het iets lager rond de genoemde €74.000–77.000.cbs+1

Schatting kosten inkomensaanvulling bij halvering veestapel

Bij halvering van de veestapel wordt aangenomen dat het inkomen per bedrijf ook halveert (ervan uitgaande dat de productiestructuur niet wijzigt).

Verlies aan inkomen per bedrijf = €74.000 × 0,5 = €37.000 per jaar.
Totaal aantal bedrijven: 13.400.
Gezamenlijk jaarlijks inkomensverlies: €37.000 × 13.400 = €495.800.000 (bijna half miljard euro per jaar).
Voor een periode van 30 jaar: €495.800.000 × 30 = €14.874.000.000 (ca. €14,9 miljard over 30 jaar).

Deze berekening gaat uit van:

Het inkomstenverlies bij halvering veestapel = halvering inkomen (zonder rekening te houden met bedrijfssluiting, schaalvergroting of kostenverlaging).
Het huidige aantal bedrijven en inkomen blijven circa gelijk.
Externe factoren (prijsontwikkelingen, beleidsveranderingen) blijven buiten beschouwing.

Laat gerust weten of je meer specifieke cijfers wenst voor deelgebieden, aannames wilt aanpassen, of bijvoorbeeld ook rekening wilt houden met belastingdruk of bedrijfssluitingen!

Antwoord ChatGPT

Dank voor je vraag. Ik kan hier geen live CBS-cijfers ophalen. Wel kan ik je helpen met hoe je de cijfers vindt en hoe je ze kunt gebruiken om de gevraagde berekening te maken. Als je de actuele CBS-getallen aanlevert, voer ik de berekeningen meteen voor je uit.

Wat je bij CBS StatLine kunt opzoeken (zo recent mogelijk)
- Aantal melkveehouders in Nederland
- Zoek naar tabellen/overzichten over melkveehouders: “aantal melkveehouderijen/bedrijven” of “melkveehouderij – aantal bedrijven”.
- Gemiddeld aantal koeien per melkveehouder
- Mogelijk beschikbaar als: totaal aantal koeien in melkveehouderij gedeeld door het aantal melkveehouders. Zo kun je zelf het gemiddelde uitrekenen als CBS dit niet rechtstreeks als gemiddelde per melkveehouder geeft.
- Gemiddeld belastbaar inkomen van deze veehouders
- CBS publiceert cijfers over belastbaar inkomen per ondernemer/bedrijf in de landbouw. Mogelijk per melkveehouder of per bedrijf, waaruit je het gemiddelde per melkveehouder kunt afleiden. Als CBS dit niet direct als “belastbaar inkomen per melkveehouder” presenteert, kun je het berekenen door: gemiddeld belastbaar inkomen per melkveehouder = (totaal belastbaar inkomen van melkveehouders) / (aantal melkveehouders).

Advies voor de berekening van de kosten bij halvering van de veestapel
Doel: schatten wat de overheid jaarlijks en over 30 jaar zou betalen als het aantal koeien per melkveehouder halveringt, met als doel het nieuwe belastbare inkomen aan te vullen tot het vóór-herverdelingsniveau.

Definieer inputs (van CBS):
- N: aantal melkveehouders (latest jaar).
- I: gemiddeld belastbaar inkomen per melkveehouder ( euro per jaar).
- s: aandeel van het inkomen dat daadwerkelijk uit de melkveehouderij/veehouderij-activiteiten afkomstig is. (0-1, bijvoorbeeld 0.6 als 60% van het inkomen uit de bedrijfsvoering komt; de rest uit andere bronnen.)

Formule voor het nieuwe inkomen na halvering (per melkveehouder):
- I_farm = s * I (inkomen uit de veehouderij)
- I_other = (1 - s) * I (inkomen uit andere bronnen)
- Na halvering van de veestapel: I' = I_other + 0.5 * I_farm = (1 - s) * I + 0.5 * s * I = I * (1 - 0.5 * s)

Verschil per melkveehouder (delta per jaar):
- Delta = I - I' = I - I * (1 - 0.5 * s) = I * 0.5 * s

Totaal jaarlijks kostenplaatje voor de overheid (alle melkveehouders):
- AnnualCost = N * Delta = N * I * 0.5 * s

Kosten over 30 jaar (two ways, afhankelijk van wat je wilt):
- Nominale (niet-ge-disconteerde) som: 30 * AnnualCost
- Contante waarde (met een jaarlijkse disconteringsvoet r):
- PV over 30 jaar = AnnualCost * [ (1 - (1 + r)^-30) / r ]
- Kies een redelijke r (bijv. 0,5% tot 3% afhankelijk van beleidsscenario en inflatie).

Belangrijke aannames en punten om te controleren
- Lineariteit: we gaan ervan uit dat het inkomen uit het dierlijke bedrijf lineair afneemt met de veestapel (50% minder koeien leidt tot 50% minder inkomsten uit die activiteiten). In werkelijkheid kan de relatie complex zijn (prijzen, vaste kosten, afzet, opslag, subsidies, etc.).
- Verdeling van inkomsten: het aandeel s van inkomen dat uit de veehouderij komt, kan per melkveehouder sterk verschillen. Als je s weet (bijv. op basis van CBS-cijfermateriaal of bedrijfsenschattingen), pas dan de berekening aan.
- Inflatie en prijsveranderingen: over 30 jaar kunnen prijzen, kosten en belastingregels veranderen. De bovenstaande formules zijn een simpele benadering; voor een minder optimistische of realistischere schatting kun je een inflatie- of prijsaanvulling toevoegen.
- Discount rate: kies een gepaste disconteringsvoet (r) om de contante waarde te berekenen.

Illustratieve voorbeeld (alleen ter illustratie, geen CBS-cijfer)
Stel:
- N = 2.000 melkveehouders
- I = €40.000 gemiddeld belastbaar inkomen per melkveehouder per jaar
- s = 0.60 (60% van het inkomen komt uit veehouderij-activiteiten)
Dan:
- Delta per melkveehouder = €40.000 * 0.5 * 0.60 = €12.000
- AnnualCost = 2.000 * €12.000 = €24.000.000 per jaar
- 30 jaar nominiel: 30 * €24.000.000 = €720.000.000
- Present value bij r = 2%: PV = €24.000.000 * [(1 - (1.02)^-30) / 0.02] ≈ €24.000.000 * 25.8 ≈ €619.2 miljoen

Antwoord DeepSeek

### Exacte CBS-statistieken (meest recent beschikbaar):

1. **Aantal melkveehouders** (2023): **13.805** bedrijven
- *Bron: CBS, Landbouw-Economisch Bericht 2023*

2. **Gemiddeld aantal koeien** (2023): **108** melkkoeien per bedrijf
- *Bron: CBS, Landbouw-Economisch Bericht 2023*

3. **Gemiddeld belastbaar inkomen**: Het CBS publiceert hier geen directe cijfers over. Het meest relevante is het **gemiddeld bedrijfsresultaat** (2022): **€95.400**
- *Bron: CBS StatLine "Landbouw; economische resultaten naar bedrijfstype"*

### Kostenberekening (op basis van bovenstaande cijfers):

- **Inkomensverlies per bedrijf** (bij halvering veestapel): €95.400 / 2 = **€47.700 per jaar**
- **Totale jaarlijkse kosten**: 13.805 × €47.700 = **€658 miljoen**
- **Totale kosten over 30 jaar** (nominaal): **€19,8 miljard**

### Belangrijke kanttekening:
Deze berekening is een grove schatting. De werkelijke kosten zouden verschillen door:
- Vaste kosten die niet meedalen
- Mogelijkheid van een eenmalige uitkoop (goedkoper)
- Contante waarde van toekomstige betalingen
- Aanpassingen in bedrijfsvoering

Ik hoop dat dit antwoord consistent en duidelijk is. Als je specifieke aspecten wilt aanpassen, hoor ik het graag.

STIKSTOF